Konu andımız evet.
Yılmaz Özdil'in Hanri isimli yazısını okudum geçenlerde.
Hanri Benazus 1930 İzmir doğumlu bir iş insanımız kendisi. Ülkemize büyük sanayicilerinden.
Ve en önemli diğer özelliği ise hayatı boyunca Atatürk fotoğraflarından oluşan bir koleksiyona sahip olması. İki yüz bin civarında fotoğrafı Mansur Yavaş'ın ve Tuncer Soyer'in hayata geçireceği Atatürk müzelerine bağışlayacak.
Bugün 91 yaşında olan Hanri Benazus'a soruyor Yılmaz Özdil soruyor ''Sırada başka ne var? diye. ''Atatürkk'e borcum var'' diyor, ''O'nun sayesinde Türk oldum, O'nun sayesinde onurlu yurttaş oldum, ömür biter, borcum ödenmez.'' diyor Hanri Benazus.
Yahudi kökenlere sahip bir insanın, kendisini Türk olarak hissetmesi düşündürdü beni ve bir farkındalık yaşadım.
Kurduğu cümlenin ikinci bölümü onurlu yurttaşlık kavramını içeriyordu. Türk eşittir onurlu yurttaş gibi okudum içselleştirdim mesajını.
Jung'a göre insnaın en yüksek amacı ideali kendi bütünlüğünü gerçekleştirmektedir. Tam bütün erdemli bir insan olmak.
Belki de Hanri Benazus bunu anlatıyordu.
Andımızdaki Türküm doğruyum çalışkanım ve ne mutlu Türküm bölümünde geçen Türk sözcüğü , onurlu yurttaş, kendi bütünlüğünü tamlığını tesis edebilmiş erdemli dürüst insanı ifade ediyor bu bağlamda.
Milli Eğitim Bakanımız Reşit Galip 'in yazdığı andımız 1933 yılında okullarda okunmaya başlamış. Atatürk hayatta iken onanan bir karar ile hayata geçmiş andımız.
İnsanın davranışlarını yorumlarken onun kişiliğini değerlerini niyetini dikkate alarak yorumlamak doğru olandır.
Atatürk'ün andımızdaki Türklük kavramını da Hanri Benazus'un hisettiği gibi bir insan ideali olarak gördüğüne inanıyorum. Atatürk'ün insani değerlerini ve erdemlerini dikkate aldığımızda (iradeyi halka verebilen, düşman bayrağını çiğnemeyen, korumasız dolaşan, yediği içtiğinin parasını ödeyen gibi binlerce örnek) bir insanın düşük ahlak göstergesi olan ırkçılığı onunla bağdaştıramıyorum. Mantiken olmuyor!
Yılmaz Özdil'in yazısında bir bölüm var. Hanri Benazus Atatürk ile karşılaştığında Ataürk Hanri' ye ''neden ismin Ahmet değil Mehmet değil'' diye sormuyor. Ya da ''Musevi misin'' demiyor . O gün ilk kez Hanri kendini azınlık hissetmediğini söylüyor. Ötekileştirmeden insanı sadece insan olarak görebilen yüksek ahlakın göstergesidir bu duyarlı davranış.
Beyaz kedi siyah kedi kavgası nafiledir. Önemli olan kedinin iyi iş çıkartıp fareleri yakalamasıdır diyordu Singapur'un başarısını anlatan Kishore Mahbubani. Kendisi Singapurlu bir akademik ve eski diplomattır. Halen Singapur Ulusal Üniversitesi'ndeki Lee Kuan Yew Kamu Politikası Okulu'nda kıdemli danışman ve profesördür.
Andımızın amacı ne idi sahi ? Onurlu yurttaş, erdemli tam ve bütün insan idealini her gün hatırlamak ve ona göre hizalanmak üzere alan açmak.
1933 'de Atatürk'ün de bilgisi dahilinde olup onayladığı andımız aşağıdaki gibidir.
Türk'üm, doğruyum, çalışkanım.
Yasam, küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, budunumu özümden çok sevmektir.
Ülküm, yükselmek, ileri gitmektir.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
1972 ve 1997 'de revizyonlara uğramış ve en son okunduğundaki hali de aşağıdaki gibidir.
Türk'üm, doğruyum, çalışkanım,
İlkem: küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm: yükselmek, ileri gitmektir.
Ey Büyük Atatürk!
Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
Ne mutlu Türk'üm diyene!
Fark ettiğiniz üzere Ne Mutlu Türküm diyene bölümü ve Atatürk'e referans verilmesi sonradan eklenmiş.
Tartışmalar malum. Bir taraf olsun diyor diğer taraf olmasın diyor.
Asıl amacı ve niyeti unutarak zaman ve enerji kaybediyoruz. Birliğimizin zedelenmesi de cabası.
Çözüm odaklı mühendis kafam üçüncü bir yol olmalı diye düşünüyor. Hem andımızın yazarı Reşit Galip'i hem de andımızın amacının, niyetinin canlı örneği Hanri Benazus' u onurlandıracak şekilde yeniden yazabiliriz belki de.
Toplumumuzun en büyük sorunu ahlaki erozyon. Erdemli insanı, onurlu yurttaşı , evrensel değerleri hatırlatmak son derece önemli.
Kısır kavgalarla zaman kaybetmek yerine, toplumu birleştirecek üçüncü bir yolu düşünülmeli kurgulamalı ivedilikle!
xxx
